پلاستوفوم یا یونولیت، نام‌های دیگر پلی استایرن انبساطی‌اند. این ماده نوعی پلیمر سفید رنگ است که از طریق فرایندهای پتروشیمی و با منبسط کردن مواد نفتی و انجام عملیات‌های مختلف تولید می‌شود. از پلاستوفوم می‌توان برای عایق سازی انواع سازه‌ها یا دیگر اشیا مختلف در برابر حرارت، رطوبت و صدا استفاده کرد. در ادامه این مقاله از پوشه کالا قصد داریم تا شما را با این ماده صنعتی بیشتر آشنا کنیم پس تا انتها همراه ما باشید.
پلاستوفوم در صنایع مختلف معمولاً با نام یونولیت معروف است و طی فرایندهای شیمیایی و از مواد اولیه نفتی تولید می‌شود. پلیمرهای سفید رنگ استایرن از فرایندهای شیمیایی که بر روی مواد نفتی در صنعت پتروشیمی انجام می‌شود، به دست می‌آید. سپس مواد پلی استایرن را درون قالب‌های مخصوص می‌ریزند و با منبسط کردن آن‌ها در نهایت بلوک‌های سبک پلاستوفوم تولید می‌شوند. لازم به ذکر است که پلاستوفوم هایی که برای صنعت ساختمان تولید می‌شوند با پلاستوفوم‌های معمولی که برای موارد دیگری مانند بسته‌بندی ظروف، وسایل خانگی و … مورد استفاده قرار می‌گیرد کاملاً متفاوت است. تفاوت موجود در این پلاستوفوم‌ها نیز به دلیل مواد اولیه مختلفی است که در تولید آن‌ها (یونولیت) مورد استفاده قرار می‌گیرد.
پلاستوفوم‌های ساختمانی دارای یک‌لایه نسوز هستند که از آن‌ها در مقابل آتش محافظت می‌کند و سبب مقاوم شدنشان می‌شود. به این ترتیب این لایه نسوز در پلاستوفوم ساختمانی سبب می‌شود تا یونولیت حداقل 20 دقیقه در مقابل آتش و شعله ور شدن مقاومت کند و در واقع پلاستوفوم را کند سوز می‌کند. امروزه شاهد این هستیم که در ساخت اکثر بناها و ساختمان‌ها از بلوک‌های پلاستوفوم به جای بلوک‌های سفالی و سیمانی استفاده می‌شود. ویژگی‌هایی که سبب شده پلاستوفوم در این زمینه مورد استفاده قرار بگیرد شامل موارد زیر است:
- مقام در برابر آتش و حرارت
- سبک بودن
- سهولت در جابه‌جایی
- سهولت در برش دادن و استفاده
- سرعت و راحتی در نصب
- کاهش ضخامت کف سازی طبقات
- افزایش مقاومت ساختمان
- مقرون به صرفه
- کاهش یافتن هزینه‌ها
- دوام و ایمنی بیشتر در برابر زلزله
- عایق در برابر صدا، رطوبت و یخ زدگی
- بی خطر بودن در هنگام استفاده
- نداشتن ضایعات و انباشته نشدن زباله‌های ساختمانی
- غیر قابل نفوذ در برابر لانه‌سازی حشرات و جانوران موذی
همان‌طور که گفتیم از پلاستوفوم در بسته بندی ظروف و لوازم خانگی نیز استفاده می‌شود و دلیلش نیز این است که این ماده قابلیت ساخت و طراحی در هر شکل و هر ابعادی را داراست. از آنجایی که ظروف چینی مختلف و لوازم خانگی اکثر اوقات مدت زمان طولانی را در ماشین‌های باربری سپری می‌کنند تا در نهایت به دست مشتری برسند؛ بنابراین اگر به درستی بسته بندی نشده باشند، ممکن است آسیب ببینند که این مسئله سبب عدم رضایت مشتری و ضرر دیدن فروشنده می‌شود. اما بسته بندی ظروف و لوازم خانگی مختلف به وسیله پلاستوفوم (یونولیت) سبب می‌شود تا کالا بدون هیچ آسیبی به دست مشتری مورد نظر برسد. همچنین از آنجایی که وزن این بسته‌های یونولیتی سبک است، حمل و جابه‌جایی آن نیز راحت‌تر خواهد. همچنین به دلیل اینکه پلاستوفوم استحکام بالایی دارد و در برابر سرما، گرما، ضربه و فشار مقاوم است؛ بنابراین بهترین انتخاب برای بسته بندی کالاهای مختلف و حساس است.
ویژگی‌های پلاستوفوم
- سبک و راحت
- داشتن تنوع در سایز و ابعاد
- نداشتن ضایعات
- مقرون‌به‌صرفه و اقتصادی
- کاهش هزینه‌ها
- مقاوم در برابر حرارت، صدا، سرما
- ایمن و مطمئن
- جابه‌جایی راحت
- نصب و جای‌گذاری راحت
کاربرد پلاستوفوم
همان‌طور در بالا نیز بیان کردیم، پلاستوفوم یا یونولیت یک ماده سفید رنگ، بسیار سبک و مقرون‌به‌صرفه است؛ بنابراین در انواع صنایع مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرند که در ادامه آن‌ها را به شما معرفی می‌کنیم.
- ساختمان‌سازی
- ساخت تابلوهای اعلانات
- ساخت ماکت‌ها یا تابلوهای تبلیغاتی
- ساخت انواع یخدان
- تولید و ساخت فوم سقفی
- تولید پلاستوفوم بسته‌بندی
کالاهای زیادی وجود دارند که باید در شرایط محیطی به خصوصی جابه‌جا شده یا نگه‌داری شوند، در چنین شرایطی استفاده از یخدان‌های یونولیتی انتخابی بسیار عالی و مناسب است. این یخدان‌ها قادرند تا شرایط محیطی را برای هر چیزی که درونشان قرار دارد ثابت و پایدار نگه دارند و از ضربه دیدن یا خراب شدنشان جلوگیری کنند. به عنوان مثال در صنعت پزشکی به منظور نگه داری یا جابه‌جایی برخی داروهای یا نمونه‌های آزمایشگاهی خاص از این یخدان‌های پلاستوفومی استفاده می‌شود. همچنین برای نگه داری برخی مواد غذایی منجمد در صنعت مواد غذایی نیز می‌توان از این یخدان‌ها استفاده کرد.
از دیگر کاربردهای پلاستوفوم استفاده از آن در صنعت ساختمان سازی است. یکی از چیزهایی که توسط یونولیت در این صنعت مورد استفاده قرار می‌گیرد، فوم سقفی است. فوم‌های سقفی همان‌طور که از نامشان نیز مشخص است برای اجرای سقف مورد استفاده قرار می‌گیرند و ساختمان را از آسیب‌های وارده بر اثر زلزله یا آتش سوزی محافظت می‌کند. استفاده از یونولیت در بسته‌بندی نیز از کاربردهای آن است و همان‌طور که در بالا نیز به آن اشاره کردیم، این بسته‌بندی اصولی کالا یا هر چیزی را که در داخلش قرار داشته باشد را در برابر آسیب دیدن حفظ می‌کند.
انواع پلاستوفوم
- پلاستوفوم (یونولیت) فشرده:
یونولیت فشرده به دلیل بالا بودن چگالی آن، وزن بالایی نیز دارد. کاربرد این نوع یونولیت در صنعت ساختمان سازی، خودروسازی، صنایع غذایی، مجسمه سازی، عایق بندی و … استفاده می‌شود. این یونولیت را می‌توان با دیگر عایق‌ها مانند پشم سنگ و … نیز ترکیب کرد که این کار باعث افزایش کاربرد صداگیری در آن می‌شود.
- پلاستوفوم (یونولیت) سقفی استاندارد:
از این نوع یونولیت به عنوان قابل بتن در سقف‌های یک طرفه یا تیرچه‌های بلوک استفاده می‌کنند. چگالی یونولیت سقفی یکی از ملاک‌های تشخیص وزن آن است. پلاستوفوم‌های سقفی استاندارد معمولاً به شکل مکعب مستطیل ساخته می‌شوند که در ساختمان سازی کاربرد دارد.
- پلاستوفوم (یونولیت) دیواری:
کاربرد این نوع از یونولیت‌ها معمولاً در دیوار پوش‌های فومی، فوم دیواری تزئینی و … است. پلاستوفوم دیواری ویژگی‌های خاصی از جمله صداگیر بودن، ضد ضربه بودن، قابلیت شست و شو، آنتی‌باکتریال بودن و … را داراست.
پلاستوفوم در کشور ما ایران، با نام‌های یونولیت و آکاستیو شناخته می‌شوند؛ اما همان‌طور که گفتیم نام اصلی آن پلی استیرن انبساطی است. این ماده با دارا بودن ویژگی‌های بسیار عالی و منحصربه‌فرد خود در بسیاری از صنایع مورد استفاده قرار گرفته است و هر روز میزان استفاده از آن افزایش پیدا می‌کند.
